“Медет, я, Сина!» деп медет тілеген медицина ғылымының атасы Ибн Сина мынадай бір қызық тәжірибе жасаған екен. Ол бірдей жастағы, бірдей салмақтағы, тіпті бір жыныстағы екі қозыны торға тоғытады екен де, екеуіне де бірдей жем-шөп беріп асырайды екен. Алайда, бір қозының жанына бөлек бір торға қасқырды қамайды екен. Осылайша, бір қозы қасқырды үнемі көріп тұрса, екіншісі оның бар екенін де сезбейді. Арадан белгілі бір уақыт өткеннен кейін қасқырды күнде көріп тұрған қозы жем-шөп жеуден қалып, әбден жүдейді екен де, соңында өліп тынады. Ал қасқырды көрмеген қозы томпиып, семіре береді. Бұл...

Қыздарымның шахмат үйіріне барып жүрген кезі ғой. Үйірмеден үйреніп келгендері бойынша үйде өздерінше шахмат ойнайды. Бір күні шахматқа барып жүрген үшеудің кіші екеуі фигуралардың жүрісіне дауласып қалды. Ең кішісі фигураға лайықты жүріспен жүрмесе керек, сәл үлкендеуі әлгінің қатесін түзетіп әуре. Кішісі де өз дегенінен қайтар емес. У да шу. Бұны байқап отырған үлкен қызым:– Қараңдар, одан да былай ойнасаңдаршы! Мынау (король) – әкесі, мынау (ферзь) – анасы, ал мыналар (пешкалар) – балалары, – деді де екеуіне де ортақ бір ойынды ұйымдастырып кеп жіберді. Дауласып отырған екеуі сап тыйылды...

Осы көктемде Түркияда бір таныс түрік бауырымыз дүниеден озып, жаназасына қатыстым. Жаназасынан кейін жерлеуіне де бардық. Сол кезде Түркияның мазарларын алғаш араладым. Аралап жүріп, қазақтың мазар салу мәселесінде қаншалықты шектен шыққанын байқадым. Біздегі мазарларды аралап жүрсең, небір көз жауын алар зәулім «сарайларды» көресің. Тіпті, сол мазардың ішіне өзің көзің тіріңде барып орналасып алғың келеді. Себебі, ондай зәулім «бейіт» (бейіт  (بَيْتٌ) арабшада «үй» деген мағынаны береді) сенде жоқ.  Несін айтасыз, қабір басына ескерткіш орнатып тастағандар да бар ғой. Жалпы, бұның бәрі...

Төрт шадиярдың бірі болған, қара қылды жарған әділдігімен танылған Хазіреті Омардың заманында, һижреттің 19-жылында Мәдинаға жақын Харратул-Ләйлә деген жерден өрт шықты. Тілсіз жау айналаның бәрін жалмай өртеп жатты. Жанбаған, жалын шарпымаған жер қалмады. Адамдар да су мен сірке құйып, отты өшірумен әлек. Алайда оттың қарқыны барған сайын өрши түсуде. Ақыры амалы құрыған қала халқы Хазіреті Омарға келіп: – Уа, Омар! Су отты өшіре алмай жатыр, енді қайттік?», – дейді. Сонда Халифа Омар (р.а.) тұрып: – Сумен өшпесе, отты садақамен өшіріңдер, – дейді. Омардың (р.а.) кеңесіне құлақ түрген халық...

Түркия. Картал метросы. «Huzurevi» стансасы. Осы уақытқа дейін бұл метрода қанша жүрсем де, осы стансаның атауына қатысты ой енді келіп отыр. Түріктер «Қарттар үйін» – «Huzurevi» деп атайды. Түрікше «HUZUR» сөзі «тыныштық», «жан тыныштығы», «тыным», «мазасыздық» деген мағыналарға саяды. Сонда қарттар үйі түріктерде «жан тыныштығын сылайтын үй» ма? Бірақ, кімге жан тыныштығын сыйлайды? Әке-шешеден безінген балаға жан тыныштығын сыйлай ма? Жоқ әлде опасыз баладан кетіп, жан...

بسم الله الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ 2014 жылдың қаңтар айындағы статистикасына бойынша, Түркияда 84 мың 684 (!) мешіт бар екен. Бұл елдегі мешіт саны ең көп шаһар – Ыстамбұл. Бір ғана Ыстамбұлдың өзінде 3 мың 190 мешіт бар. Ал екінші көп мешіті бар қала – Хазіреті Жәләләддин Руми (Мәулана) жатқан Коня қаласы. Бұл шаһардағы мешіттердің саны ­– 3 мың 87. Бұлардан кейін Анкара (2 мың 875), Самсун (2 мың 639), Кастамону (2 мың 577) қалалары орын алады. Ал осыдан екі жыл бұрынғы мәлімет бойынша, Қазақстандағы мешіттердің саны 2 мың 320 болған екен. Бұл санды Дін істері...

Өз басым «АУРУХАНА» деген атауға қарсымын... Алла Тағала Қасиетті Құран Кәрімде: «Құлдарыма айт! Сөздің ең көркемін сөйлесін!», – дейді. Ал Пайғамбарымыз (с.а.у.): «Жақсы сөз – садақа» дейді. Сүлеймен Пайғамбардың да (а.с.): «Көркем сөз – араның ұясынан тамшылап аққан бал секілді, адамның рухына дәм берер», – деген сөзі бар екен. Медицинаның атасы Ибн Сина да науқастың алғашқы дауасы жанға жайлы сөзден демей ме? Қазақта да жақсы сөзге қатысты жақсы сөздері көп: «Жақсы сөз – жанға дауа», «Жақсы сөз...

XV-XVIII ғасырлардағы қазақ ақын-жырауларының шығармалары жинақталған «Алдаспан» кітабын қолыма алған сайын осынау ата-баба мұрасын тап-тұйнақтай етіп жинақтап, бізге жеткізіп берген жазушы Мұхтар Мағауинге мың алғыс айтамын. Кітапты күнде болмаса да, аптада кем дегенде бір рет ашып, ішінен бабалар жырын оқып тұрамын. Және де бұдан кәдімгідей бір рухтанып қаламын. Бабаларымыз неткен баһадүр, неткен діндар еді деп бас шайқаймын. Тұнған үгіт-насихат. Десек те, кейде оқып отырып біршама қателіктерді көзім шалады. Көз жұма қарайын десем, арасында наным-сенім мәселесіне қатысты...